Skip to main content

Rassenpolitiek versus duurzaamheid


(Excerpt from the Newsbrief of the Humanistisch Overleg Mensenrechten)
hom nieuwsbrief, hom varia, nummer 1, maart 2000 - Jaargang 19

- Bhutan -Rassenpolitiek versus duurzaamheid
Nederlandse samenwerking met Bhutan
Mensenrechten zijn hoeksteen van beleid in de relaties met andere staten, zo stelt de Nederlandse regering. De toetsing van het beleid aan deze hoeksteen is een aandachtspunt van het HOM. In het kader van een tussentijdse evaluatie van het Nederlandse DuurzaamOntwikkelings Verdrag met Bhutan, bezocht het HOM dit land in de Himalaya.

Etnische spanningenBhutan is ongeveer even groot als Nederland. De bevolking van omstreeks 600.000 mensen leeft op traditionele wijze. De mensenrechtensituatie van Bhutan wordt gekleurd door etnische spanningen tussen de Ngalong en andere etnische groepen, met name Nepalezen die al sinds begin deze eeuw als gevolg van de Britse migratiepolitiek in het zuiden van Bhutan wonen. Ongeveer 100.000 etnisch Nepalezen afkomstig uit Bhutan leven sinds begin negentiger jaren in Nepal in vluchtelingenkampen.
De Bhutanese Nepalezen zijn op de vlucht gegaan of het land uitgezet op grond van een rassenpolitiek die eind tachtiger jaren is ingezet en hen tot ongewenste vreemdelingen verklaarde. Er is een classificatie systeem van F1 tot F7 dat de mate van echt-Bhutanees zijn aangeeft. Een kind met een Bhutanese vader en een andere moeder is F4, een kind met een Bhutanese moeder en een andere vader is F5. F7 is het laagste niveau. De volkstelling van 1988 resulteerde in de verwijdering in 1990 van duizenden Nepalezen uit Bhutan. Acties hiertegen werden hardhandig de kop in gedrukt. Sommige dorpen zijn leeggehaald, mensen op vrachtauto's geladen en elders afgezet. Anderen zijn bedreigd en voldoende bang gemaakt om zelf te vluchten, en een derde groep is te kennen gegeven dat zij geen toekomst hoeft te verwachten als zij zou blijven. Vrij algemeen wordt aangenomen dat de toenname van het aantal Nepalezen en de angst van de Ngalong om (een deel van) de macht aan hen te moeten afstaan, de reden is geweest voor het harde beleid.

Opgedrongen cultuur
De Ngalong cultuur die percentueel door ongeveer 15% van de bevolking als eigen wordt beschouwd, wordt van boven af opgelegd aan alle andere etnische groepen. Op scholen is het onderwijs van andere talen dan het 'Dzongkah' afgeschaft. Er zijn voorschriften om de traditionele kledij te dragen: de 'gho' voor mannen, iets tussen een kilt en een kimono in, en de 'kira', een overgooier voor vrouwen. Beide zijn op traditionele wijze geweven met soms opvallende motieven. Meer zakelijk ingestelde mannen zie ik vaak een grijze gho dragen, maar of dat bewust bedoeld is durf ik hen niet te vragen. De vrijheid om zelf kniekousen te kiezen wordt dermate gewaardeerd dat Bhutanezen in het buitenland altijd weer nieuwe kniekousen kopen. De vraag of kledingvoorschriften gerekend moeten worden tot schending van de mensenrechten hangt af van de sanctie die erop wordt geheven. Of en hoe er op overtredingen in Bhutan wordt gereageerd heb ik niet bloot kunnen leggen. Er zijn buitenlanders die zeggen dat er zware straffen op staan, maar Bhutanezen verzekerden mij dat zij graag deze eer aan de machthebbers willen brengen, en blij zijn als de politie een onnadenkende overtreder op zijn feilen wijst. Door de kledingvoorschriften is een ieder direct te etiketteren en wordt volgzaamheid zichtbaar.

Politieke oppositie
Bhutan kende in 1999 slechts één krant, de 'Kuensel', die eens per week verschijnt en weinig kritische geluiden laat horen. Ik sprak uitgebreid met de adjunct-hoofdredacteur. Hij is ervan overtuigd dat er geen censuur bestaat, maar probeert dat niet uit. Op de suggestie van zelf-censuur lacht hij verlegen en zegt niets. Er is ook slechts één staatsgestuurde radiozender, en de televisie is zoals bekend pas in juni 1999 door de overheid toegelaten. Het Jaarboek van Amnesty International vermeldt meer dan 100 mogelijke gewetensgevangenen en het voorkomen van marteling en incommunicado detentie. Een bekende politieke gevangene, voor wie ook Amnesty International actie heeft gevoerd, is op 17 december 1999 na tien jaar gevangenschap vrijgelaten. 

Ik ben op zoek gegaan naar niet-gouvernementele organisaties, vrouwenorganisaties in het bijzonder. Ik heb met geen enkele gesproken want ze zijn er niet. Er zijn in het verleden diverse mensenrechtenorganisaties en politieke partijen opgericht die zich hebben verzet tegen de discriminerende wetgeving. Dit waren vaak organisaties opgericht door Nepalezen, maar er is ook een 'Druk National Congress', waarin zich etnische groepen uit Oost-Bhutan hebben verenigd tot een oppositiepartij. Al deze organisaties leiden een ondergronds bestaan of zijn alleen in de kampen in Nepal actief.

Conditionaliteit
Sinds vorig jaar baseert de Minister van Ontwikkelingssamenwerking, Eveline Herfkens, haar selectie voor landen die structureel bilaterale ontwikkelingshulp krijgen, onder andere op het begrip 'goed bestuur'. Maar ook voor die tijd is er regelmatig discussie geweest over de vraag of een land dat op structurele wijze internationaal aanvaarde mensenrechtennormen schendt, wel gelden uit deze bron zou mogen ontvangen.

Overwegingen daarbij zijn niet alleen van machtspolitieke aard - met (het stoppen van) Nederlands geld proberen het beleid daar te veranderen - , maar ook van morele aard. Wil de Nederlandse regering medeplichtig genoemd kunnen worden aan het in stand houden van een bewind dat zo structureel de mensenrechten schendt?

Nederland geeft niet alleen geld voor de ontwikkeling Bhutan, maar expliciet voor duurzame ontwikkeling. Het begrip duurzaamheid behelst ook de sociale en politieke duurzaamheid van een samenleving, met een actieve deelname van burgers. Een overheid die consequent, structureel en zonder tegenstemmen toe te staan, een ras- en seksegericht discriminatoir beleid voert, maakt een samenleving die op lange termijn niet duurzaam zal blijken te zijn. Een samenleving gebaseerd op angst voor de anders-uitziende burger, en niet op respect voor de menselijke waardigheid. Het gaat hier dus om meer dan goed bestuur en een discussie over conditionaliteit is dan ook noodzakelijk. Het HOM wil deze discussie op de politieke agenda zetten.

Martha Meijer
nieuwsbrief 1, maart 2000

© HOM 2002

Comments

Popular posts from this blog

Golden yoke and silken knot against Bhutan's democracy

13 July 2013 General election day. The early 16 th century’s two fold law codes of Shabdung; spiritual and temporal, that the former as a silken knot gradually becoming tighter and tighter, and the later as a golden yoke that is growing heavier and heavier, is bearing its obvious results in Bhutan’s constitutional democracy today, being it incorporated in the constitution. Despite the first five year democratic government machinery under the leadership of one of the most experienced aristocrat, the Prime Minister Jigme Yoeser Thinley, (April 2008 to May 2013) the true aspirations of the people fell unrecognised and continuously oppressed. Whether Naglong, Sarchop, Kheng or Lhotshamp; being a Bhutanese by birth and legal assimilation have the sanctimonious dignity based on the identity of the state and their own nomenclature as ‘Bhutanese’.  To keep this dignity upheld by the state is their true aspiration whatever the form of the government may be. For this, they all aspire to

Angkor: The India’s great influence of the past in Cambodia

This is research report,  used to produce a documentary film by OHM en Rob Hof. The documentary was broadcasted on 12/12/2007 on Nederland1 TV Channel. Scroll down to see in English>> Dit is een van mijn literatuuronderzoek rapport voor  een documentairfilm.  Aan de hand van dit rapport over invloed van India in ASEAN heeft OHM en RobHof Film een documentair gemaakt. Het was uitdezonden op Nederlands 2 op 12 december 2007 zie die film:  India buiten India Angkor:    India buiten India Samenvatting van de repport. De tempels van Angkor zijn in circa negen honderd jaar geleden opgebouwd  door verscheidene Khmervorsten. Daardoor verschillen ze duidelijk in bouwstijl en zijn er zowel hindoeïstische als boeddhistische tempels te zien. Het was al jaren in de bos geheim gebleven.  In de loop van de jaren zijn er veel boeken verschenen over de tempel Angkor. Zo zijn er schrijvers geweest die beweren dat het een Boeddhistische tempel is. Anderen daarentegen

Buddhist leader of Tibet, Dalai Lama coming closer to Krishna consciousness

23-3-17.   It is a great step forward to animal welfare and world peace at large that h ighly esteemed Buddhist head of abbot, the Dalai Lama of Tibet is coming closer to  Krishna consciousness . Dalai Lama with Indradymna Maharaj in Vrindavan His Holiness Dalai Lama presiding over the Tibetan government in exile in India visiting Vrindavan yesterday may not be a new anecdote but his hankering for the association of the pure devotees of the Supreme Personality of Godhead Krishna and offer obeisance is remarkably a spiritual advancement that would go further from the Buddhist understanding of salvation as ‘ending up in zero or emptiness,  sunyata’  to the attainment of servitorship of the Lord Krishna personally, which is indeed more valuably pursued than the pursuit of the liberation,  mukti . According to the Vedic view point Buddhism is not a religion, in the sense that the Vedas guides its staunch followers attain its Supreme profounder, the God Krishna. But the Bud